Ion en Jean-Michel hebben elkaar nog nooit ontmoet en hebben geen weet van elkaar. Althans dat denken ze. Niets is minder waar. Volgens het kleine wereld experiment, dat sociaal psycholoog Stanley Milgram in de jaren 60 uitvoerde, is iedereen in de wereld met elkaar verbonden in 5,5 stappen, afgerond in 6 stappen. Even wat nadere uitleg. Het gaat hier om een toegepast wiskundig probleem. Stel: je hebt twee personen, via hoeveel stappen zijn ze dan als kennissen verbonden? Dat wil zeggen, als ze elkaar kennen is dat één stap, als ze een gezamenlijke kennis hebben, twee stappen, als ze ieder een persoon kennen die elkaar kennen, drie stappen, enzovoort.
Ion en Jean-Michel zitten op het terras tien meter van elkaar. Een mooi stilleven. Ze zijn volgens het kleine wereld experiment verbonden met elkaar maar weten nog even niet hoe. Ik wel. Ik schrijf namelijk dit verhaal. Het zijn kunstenaars. Op hun eigen manier. Ion hanteert papier en schaar en is gezegend met een complex, narratief en spontaan vermogen tot beeldvorming. Hij voorspelt de wereld in plaatjes. Brengt de wereld bijeen in treffende stillevens. Met liefde en ironie, zonder dat die elkaar bijten. Kortom ware kunst.
Jean-Michel doet dit ook maar dan op een geheel eigen wijze. Eigenwijs en wars van buitenkant. Met een ezel als Leitmotiv en in samenwerking met een compagnon zette hij in de jaren 80 New York op zijn kop met Same Old Shit. In graffitistijl. Dat deed hij met kinderlijke vreugde als een ware kunstenaar. New Yorkers liepen met hem weg en betaalde exorbitante bedragen voor zijn kunstwerken. Je moest er eentje hebben, aan de muur. Anders telde je niet mee. Je moest dan wel een grote muur hebben. Liefst geschilderd in acryl. Rijke dandy's hingen hun verworven spot meteen op aan gouden haken.
Voor Ion was het formaat nooit een probleem. Zijn werken pasten gewoon in kartonnen dozen, zorgvuldig verstopt onder bruggen in het centrum van Boekarest. Hij componeerde zijn kunstwerken uit tijdschriften. Daartoe ondernam hij een risicovolle weg naar niemandsland. Een niemandsland waar iedere samenleving haar maskers weggooit: de dump. Uit het niets verzamelde en creëerde hij vanalles. Hij gaf het niets terug aan de mens. Als een ware kunstenaar. Duurzame kunst. Hij toonde het aan enkele intelligentsia en voilà in no time hing het aan de muren van grote musea van naam. Met weinig of geen middelen creëerde hij filmische fotogrammen die complete verhalen vertelden. Zijn collages vormden een hybride pallet van pop art met een vleugje surrealisme en dada.
En laat dat nu net ook de stijl zijn van Jean-Michel. Ze moesten eens weten die twee. Van elkaar. Maar nee, vooralsnog blijft het een klein stilleven. Stil in leven en samen in da da. Surrealistisch naast elkaar. Onbevangen en toch met notie. Met notie voor wat echt belangrijk is. Sociale vrijheid in schone kunsten. Opgeraapt van de straat. Samen door Ion en Jean-Michel. In New York en in Boekarest.
Pilsje Ion? Nee, doe mij maar een cola. Wijntje Jean-Michel? Nee, doe mij maar champagne. Komt eraan. En Andy, terrasober maar hollen. Achter zijn eigen geluk aan. Andy Warhoofd, hij zou eens moeten praten met good old Joseph, de terrasober van het terras aan de overzijde. Praten over zijn performance. Ja, dat zou mooi zijn. Kleine intieme gesprekken over performances in stillevens. Stillevens in kleine werelden van vrijheid. Joseph en Andy, ze zijn met elkaar verbonden in de eerste graad. Alleen zij weten het nog niet. Dat heeft moeder aarde hen nog niet verteld. De eerste graad, startplaats voor kleine wereld experimenten.
