16-06-2014

Stilleven (5): Uncanny landscapes

Stil wandelt hij door de kamers van zijn verleden. Ze ogen als een fotoboek. Een fotoboek met vergeelde foto’s. Ze trekken als een film aan hem voorbij. Troosteloos zo nu en dan, vol melancholie. Verrast is hij door de herinneringen die afgestoft worden in zijn bovenkamer. Niet meer wetend wat de noodzaak was van de dingen die aan hem verschijnen. Lelijkheid beklijft. Een bloemenvaas, een vissenkom, een mini wegwijzer, een stenen bierpul. Ze zeggen hem niets meer. Vroeger vast wel.

Het plaatsen en herschikken van de beeldtaal kost kruim en vooral veel tijd. Het streven naar perfectie blijft. Techniek helpt. Naadloos moeten de beelden op elkaar aansluiten. Kleurrijk en bezeten van herinnering, superrealistisch en unheimisch. Zijn kindje, zijn kunst. Op grote afmetingen en het liefst glashelder. De toeschouwer mag zijn eigen gedachten aan elkaar rijgen, losse flodders nieuwe betekenis geven. De verbinding komt moeilijk tot stand. Wetten van logica verdwijnen als sneeuw voor de zon. Vele lagen drijven boven. Hij heeft ze gestapeld laag voor laag en laat ze voorzichtig op de kijker los. De kijker mag nog twijfelen. Het onderwerp nooit.

Het onderwerp houdt het hoofd hoog, net boven de waterspiegel en kijkt met grote bruine ogen van nieuwsgierigheid de wereld in. Bijna naïef. De jonge kijkers mogen insecten tellen. Die zitten verscholen tussen lichtgroene lentebladeren. Maar pas op. Niet verschieten van het ree, dat zeer verrast hetzelfde pad kruist als de kijker. Bevroren van argwaan staat het ree verstopt en geurloos in de wind. De vergankelijkheid hangt zwaar in het doek, filmisch geverfd. De maan zweeft tussen de bomen en ver weg boven cactusvelden.

Grote geschilderde foto’s hangen aan de muur. Zelfgeschapen landschappen. Vertederend teer, vol liefde en respect geregisseerd, soms een beetje zwart. Het is zwarte weemoed die klopt in de borst. Een weemoed die doet denken aan het geluid van warme zomerregen, vallend in lege flessen en glazen potten. Flessen en potten, boordevol nostalgie. Ze staan op een meranti tafel. Klaar om in vele tinten bruin en oker, warm geschilderd te worden. Gelijk een Morandi stilleven. Memento meranti Morandi in uncanny landscapes.